[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره فصلنامه :: تمام شماره‌ها :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
اشتراک::
تماس با ما::
آخرین شماره پیش از چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
:: دوره 43، شماره 188 - ( 10-1403 ) ::
جلد 43 شماره 188 صفحات 131-119 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی خطر زمین‌لغزش و مواجهه سکونتگاه‌های روستایی با آن در حوضه بازفت استان چهارمحال و بختیاری
اصغر نوروزی* ، امیر حسین حلبیان
گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، a.norouzi@pnu.ac.ir
چکیده:   (662 مشاهده)

هدف: افزایش مخاطرات طبیعی و خسارت‌های ناشی از آن‌ها به‌ویژه با گسترش پراکندگی انسان در اقصی نقاط کره زمین، توجه به این مهم را به یک ضرورت بین‌المللی تبدیل کرده است. ازجمله این مخاطرات که معمولاً سکونتگاه‌های نواحی کوهستانی و به‌ویژه روستاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، زمین‌لغزش است. شناخت نواحی مستعد و پیش‌بینی آن در برنامه‌ها و تلاش برای تعیین، معرفی و لحاظ نمودن محدوده‌های در معرض خطر، لازمه برنامه‌ریزی و مدیریت سرزمین است و می‌تواند بخش عمده‌ای از تهدید این مخاطره را کاهش دهد. بنابراین هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت زمین‌لغزش در حوضه بازفت با استفاده از مدل AHP و کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است.
روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و رویکرد حاکم بر آن تحلیلی و کمی است. جهت ارزیابی خطر، شاخص‌های شیب، جهت شیب، زمین‌شناسی، گسل، کاربری اراضی، دما و بارش، فاصله از جاده، آبراهه و همچنین فاصله از سکونتگاه‌ها مورداستفاده قرار گرفت. به‌منظور ارزیابی خطر زمین‌لغزش ابتدا ساختار سلسله‌مراتب معیارها و زیرمعیارها ترسیم شد. پس از تهیه نقشه‌های موردنظر، بر اساس فرایند (AHP)، وزن هر یک از معیارها محاسبه شده است. لایه‌های عوامل با استفاده از منابع مختلف مانند نقشه توپوگرافی1:50000، نقشه زمین‌شناسی 1:100000 و تصاویر ماهواره‌ای لندست در محیط ArcGIS تهیه شده است.
یافته‌ها: پهنه‌بندی حوضه ازلحاظ حساسیت به زمین‌لغزش در پنج کلاس از حساسیت «خیلی کم» تا «خیلی زیاد» در نقشه نهایی ممیزی شد. بیشترین حساسیت‌ها در بخش جنوبی، مرکزی و شمال شرقی حوضه دیده می‌شود.
نتیجه‌گیری: به لحاظ وسعت 15/10 درصد حوضه با خطر «حساسیت خیلی زیاد»، 24/22 درصد «حساسیت زیاد»، 27 درصد «حساسیت متوسط»، 61/27 درصد «حساسیت کم» و تنها 13 درصد «حساسیت خیلی کم» است. همچنین نتایج نشان داد از تعداد 219 سکونتگاه مستقر در حوضه، حدود 23 درصد در محدوده «بسیار پرخطر» و فقط 19 درصد در محدوده با «خطر بسیار پایین» قرار دارند؛ که این تهدیدی جدی برای ساکنان تلقی می‌شود و اتخاذ تمهیداتی مرتبط با شرایط هرکدام از آن‌ها ضروری است.

واژه‌های کلیدی: زمین‌لغزش، سکونتگاه‌های روستایی، AHP، GIS، بازفت
متن کامل [PDF 1498 kb]   (156 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1402/6/24 | پذیرش: 1403/9/28 | انتشار: 1403/9/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Norouzi A, Halabian A. (2024). Assessment of landslide risk and exposure rural settlements in Bazoft basin of Chaharmahal and Bakhtiari province. JHRE. 43(188), 119-131. doi:https://doi.org/10.22034/43.188.119
URL: http://jhre.ir/article-1-2476-fa.html

نوروزی اصغر، حلبیان امیر حسین. ارزیابی خطر زمین‌لغزش و مواجهه سکونتگاه‌های روستایی با آن در حوضه بازفت استان چهارمحال و بختیاری مسکن و محیط روستا 1403; 43 (188) :131-119 https://doi.org/10.22034/43.188.119

URL: http://jhre.ir/article-1-2476-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 43، شماره 188 - ( 10-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مسکن و محیط روستا Housing and Rural Environment
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4710
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)