دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران ، K_Momeni@jsu.ac.ir
چکیده: (42 مشاهده)
بکارگیری اصول و تدابیر پدافند غیرعامل به عنوان مجموعهای از تمهیدات، اقدامات و طرحهای غیرمسلحانهدر سکونتگاههای انسانی نظیر روستا باعث کاهش آسیبپذیری و افزایش توان مجموعه سکونتگاههای روستایی در مقابله با تهدیدات طبیعی و غیرطبیعی میشود. بنابراین مسکن و بافت روستایی به عنوان مهمترین عناصر کالبدی مناطق روستایی نیازمند نگاه اساسی هستند. هدف این مقاله، برقراری رابطه بین فرم مسکن و بافت روستا با اصول پدافند غیرعامل است و تلاشی برای یافتن و رتبهبندی انواع عناصر دفاع غیرعامل در منظومه دفاعی گذشته روستای یاسهچای استو چگونگی تأثیر مقوله دفاع و معماری دفاعی، بر شکل کالبدی آن، جهت پایداری روستا در مقابل شرایط بحرانی است.روش این پژوهش ترکیبی از دو روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است و دارای رویکرد توسعهای کاربردی است و از ابزار پرسشنامه استفاده گردیده است. شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات با کمک نرم افزارهای GRAPHER، VISIO، SPSSو دیگر برنامههای آماری صورت گرفته است و جهت رتبهبندی معیارها از تکنیک VIKORبهره گرفته شده است. بنا بر نتایجی که در مدلسازی VIKOR به دست آمد؛ تحلیل فضایی ساختار معماری و شهرسازی روستای یاسهچای بر اساس شاخصهای پدافند غیرعامل بدین شرح است که عواملی همچون "استتار سیمای روستا با مصالح بوم آورد"و "پیش بینی فرم پلکانی خانهها با بهرهگیری از شیب زمین جهت کاهش آسیب ناشی از تخریب خانه ها" و"مکانیابی مناسب روستا با توجه به خاک مناسب و مرغوب برای کشاورزی، باغداری و زراعت در جهت تامین اقتصاد ساکنین روستا" بیشترین امتیاز را کسب نموده اند و عواملی همچون "پیش بینی مساجد و حسینیههای روستا به عنوان سرپناه اضطراری" و "کنترل ورود و خروج خانه با تفکیک عرصههای عمومی و خصوصی فضای خانه ها" کمترین امتیاز را به دست آوردهاند.همچنین در میان اصول پدافند غیرعامل، "مکانیابی مناسب روستای یاسهچای" بیشترین و "پیش بینی پناهگاه" کمترین تأثیر را در به وجود آمدن فرم مسکن و بافت روستا داشتهاند.