|
آسیب‌شناسی جابه‌جایی سکونتگاههای روستایی با رویکرد کاهش آثار مخاطرات طبیعی در سایت‌های جدید روستاها
|
سعیدمحمد صبوری*  ، سیدامیرحسین گرکانی |
| گروه مخاطرات زیست‌محیطی و جوی، پژوهشکده سوانح طبیعی، تهران، ایران ، saeedsabouri@yahoo.com |
|
|
چکیده: (27 مشاهده) |
در این مقاله باتوجه‌به اینکه در ایران هرساله با رخداد مخاطرات طبیعی اعم از سیل، زلزله، زمین‌لغزش، فرونشست زمین و ... روبه‌رو هستیم و سکونتگاههای شهری و روستایی از رخداد آن دچار خسارت و گاهاً منجر به جابه‌جایی سکونتگاه‌ها می‌گردد، به بررسی برخی جابه‌جایی سکونتگاههای روستایی و نحوه انتخاب سایت‌های جدید مبتنی بر رخداد مخاطرات طبیعی احتمالی پرداخته شده است.
بررسی‌ها باتوجه به مشاهدات میدانی از 9 سایت جدید روستاهای جابه‌جا‌شده در استان‌های مختلف کشور و مخاطرات طبیعی و ژئوتکنیکی موجود در سایت‌های جدید و کاستی‌ها در مکان‌یابی، نحوه انتخاب و ساخت‌وساز در سایت‌های جدید شامل سایت جدید روستاهای قزل‌اطاق، آق‌تقه، خوجه‌لر، کوروک، چاتال، قپان علیا، قپان سفلی، پاشائی، ارازعلی شیخ و قره‌سعید شهرستان کلاله، قره چای شهرستان مانه و سملقان، عرب شهرستان بجنورد، علی آباد و اکوجان شهرستان قزوین، شارب ماء و سلیمان‌آباد شهرستان فاریاب و خلج شهرستان ماهنشان صورت گرفته است.
با عنایت به بررسی‌های صورت‌گرفته در برخی سایت‌های جدید روستاهای جابه‌جا‌شده در کشور، مشخص شد که انتخاب شتاب‌زده سایت جدید، مکان‌یابی نادرست، عدم توجه به مخاطرات تهدیدکننده سایت انتخابی و عدم انجام مطالعات ژئوتکنیک باعث آسیب‌دیدن سکونتگاههای روستایی جدیدالاحداث شده است.
لذا انجام بررسی‌های محیطی و شناخت مخاطرات طبیعی تهدیدکننده سایت‌های جدید و رعایت الزامات فنی به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری و آثار رخداد سوانح طبیعی و انجام مواردی از قبیل عدم تصمیم‌گیری شتاب‌زده، مطالعات مکان‌یابی بهینه و انتخاب سایت مناسب و بررسی کلی مخاطرات طبیعی، بررسی مخاطرات تهدیدکننده سایت منتخب اعم از زلزله (فاصله از گسل‌های فعال)، سیل، زمین‌لغزش، خزش، روانه گلی، فرونشست و فروچاله، شن‌های روان، سنگ افتان مطابق چک‌لیست‌های مرتبط و جمع‌بندی نهایی مخاطرات تهدیدکننده سایت و ارائه راهکارهای کاهش آسیب‌پذیری، حفاری‌های ژئوتکنیکی و آزمایش‌های صحرایی و آزمایشگاهی به فراخور نیاز هر سایت و مطابق با شرایط ژئوتکنیکی هر سایت و مطالعات پایدارسازی و ایمن‌سازی در صورت نیاز، ضروری است. این اقدامات درنهایت منجر به رضایت ساکنین سایت جدید و موفقیت‌آمیز بودن جابه‌جایی می‌شود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: سکونتگاه روستایی، سایت جدید، مخاطرات طبیعی، آسیب‌شناسی، جابجایی روستا. |
|
|
متن کامل [PDF 2167 kb]
(32 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1402/8/2 | پذیرش: 1402/12/28 | انتشار: 1403/3/31
|
|
|
|
|
|
