فارغ از موفقیت یا ناکامی، تاریخ روستایی ایران سرشار از مثالهایی متفاوت در باره شیوههای مدیریت در مناطق مختلف آن است. مدیریت روستایی در ایران به شیوههای گوناگونی تحقق یافته است. این مدیریت همچنین فراز و فرودهای زیادی را به لحاظ قانونی و ساختاری تجربه کرده است. با اینحال، فقدان مدیریت مؤثر روستایی در بیشتر روستاها مشکلات زیادی برای روستائیان در دورههای مختلف تاریخ گذشته بهویژه قبل از دهه 1340 به وجود آورده است. لازم به یادآوری است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، سازمانها و ارگانهای مختلفی برای مدیریت روستاها تشکیل شدند از جمله: شوراهای اسلامی روستایی، خانه همیار و دفتر عمران روستایی. هر کدام از موارد نام برده شده در کارنامه خود دارای موفقیت یا ناکامیهایی بودهاند، منتها کفه ناکامی گاه سنگینتر از موفقیت بوده است.فقدان یک نظام مدیریت جامع روستایی و ناکامی اجتماعی سازمانها و ارگانهای متولی، از مهمترین عوامل بسیاری از مشکلات روستایی بودهاند. بعد از سالها آزمون و خطا، بالاخره در سال 1374 قانون «شوراها» و بعد در سال 1377 قانون «دهیاریها» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیدند تا مسؤلیتها را به گروه مدیران جدید روستایی بسپارند.
این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد دهیاریها در توسعه روستایی در شهرستان ایوان غرب، استان ایلام صورت گرفته است. نوع تحقیق بنیادی- کاربردی و روش انجام آن اسنادی – پیمایشی است. بعد از تهیه چارچوب نظری و بررسی پیشینه، برای کسب اطلاعات لازم اقدام به تهیه دو نوع پرسشنامه و انجام عملیات میدانی شده است. جامعه نمونه شامل 200 خانوار و 16 دهیار در 16 روستا میباشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات این تحقیق نشان داد که:
* دهیاران در تعامل با نهادهای دولتی و شوراها موفق عمل کردهاند.
* تفاوت معناداری بین عملکرد دهیاران در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی دیده نشد.
* آموزش و سطح تحصیلات در عملکرد دهیاران نقش داشته است.
* ضعف امکانات دهیاری، مشکلات اقتصادی مردم و اخذ عوارض و کمکهای نقدی و یدی از مهمترین مشکلات پیش روی دهیاران بوده است.
(2015). Evaluating the function of rural governors (Dehyars) in rural development (Case study: Aivan Gharb, Illam). JHRE. 34(149), 103-119. URL: http://jhre.ir/article-1-397-fa.html
رستمی شاه بختی. ارزیابی عملکرد دهیاریها در توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهیاریهای شهرستان ایوان، استان ایلام) مسکن و محیط روستا 1394; 34 (149) :119-103