گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. ، Mozaffar.farhang@gmail.com
چکیده: (1494 مشاهده)
هدف: معماری، اقتصاد و کسبوکار عمیقاً درهمتنیده شدهاند. معماری فقط طراحی و ساختوساز نیست بلکه یک فعالیت اقتصادی است که بر شرایط اقتصادی گستردهتر واکنش متقابل دارد.تحولات مهم اقتصادی تأثیراتی بر فضاهای کسبوکار روستایی داشتند. اصلاحات ارضی باعث کاهش بزرگ مالکها، افزایش تعداد خرد مالکها و خرد زمینها، افزایش تعداد بناها شد و بستر گسترش کالبدی روستا در قالب طرح هادی را فراهم آورد. طرح هادی در ابتدا کاملاً مثبت ارزیابی میشد اما بهمرورزمان و درنهایت از بعد کالبدی مناسب و از بعد اقتصادی و اشتغالزایی نامناسب ارزیابی شد. در دهه اخیر، حرکتهای مختلف اقتصادی توسعه روستا شکل گرفت که جامعترین آن، الگوی اشتغال پایدار منظومه روستایی است که این طرح نیز تاکنون اثر فراگیری در پیشرفت روستاها نداشته است. این پژوهش تلاشی در ارتباط بین طرح هادی و اشتغال پایدار با این فرض است که توسعه فضاهای کسبوکار میتواند منجر به رونق اقتصادی روستا شود. سؤال این است که دستهبندی خبرگانی در این زمینه چیست؟ روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش دلفی و نمونهگیری گلوله برفی غیرتصادفی و اساتید دانشگاههای علم و صنعت ایران، تهران، شهید بهشتی، خوارزمی در رشتههای توسعه روستایی و/یا معماری، شهرسازی با حجم نمونه 27 نفر انجام شد. ابزار اندازهگیری جدول هدف- محتوا و پرسشنامه بود. پس از تأیید جدول تحلیل عاملQ روی دادهها انجام و نتایج استخراج گردید.کفایت دادهها ازطریق آزمون K.M.O و کرویت بارتلت سنجیده و مقدار آن 668/0 شد که برای کفایت نمونه مناسب است. یافتهها: نتایج نشان داد اساتید در خصوص معماری کسبوکار روستایی سه دیدگاه اصلی دارند که شامل «تجهیز-توسعه بهداشتی، اقتصادی فضای کشاورزی دامداری» با پوشش 83/25 درصد، «مسکن مزرعه معیشتی گردشگری» با پوشش 1/19 درصد و «دکوراسیون یا احداث فروشگاه محصولات بومی روستا» با پوشش 96/15 درصد از جامعه خبرگانی است. نتیجهگیری: انتظار میرود پژوهش در سطح وسیعی از روستاهای کوهستانی شمال ایران (مازندران) قابلاستفاده باشد ولی پیشنهاد میشود این پژوهش در سایر طرحهای اشتغال پایدار منظومه (گچساران، زنجان، میامی و ...) نیز تکرار شود.
Maleki Charkovani M, Mozafar F, Khan Mohammadi M A, Saleh Sedghpour B. (2025). Analysis of architectural-economic strategies for rural business spaces from the view of experts (1st and 2nd order Q factor analysis). JHRE. 44(191), 115-126. doi:https://doi.org/10.22034/44.191.115 URL: http://jhre.ir/article-1-2615-fa.html
ملکی چرکوانی مرتضی، مظفر فرهنگ، خان محمدی محمد علی، صالح صدق پور بهرام.(1404). بررسی راهبردهای معماری-اقتصادی فضاهای کسبوکار روستایی از دیدگاه خبرگان (تحلیل عاملی Q مرتبه اول و دوم) مسکن و محیط روستا 44 (191) :126-115 https://doi.org/10.22034/44.191.115
