گروه معماری، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. ، sanaz.kalhor@gmail.com
چکیده: (1111 مشاهده)
هدف:شناسایی مؤلفههای مؤثر بر وضوح و خوانایی در فضاهای آموزشی که میتوانند به تسهیل حرکت و جهتیابی در مدارس منجر شده و در شرایط بحران نظیر زلزله، به تخلیه سریعتر و کاهش خسارات جانی کمک کنند. روش پژوهش:روش تحقیق این پژوهش از دو بخش کیفی و کمی تشکیل شده است. بخش اول به روش تحلیلی-توصیفی است که شامل مطالعات کتابخانهای و بررسی نمونههایموردی است. در بخش مطالعات کتابخانهای مفهوم خوانایی و مؤلفههای مؤثر بر آن موردبحث قرار میگیرد. سپس ده مدرسه از مدارس دخترانه شهر شیراز در مقطع متوسطه دوم که در طراحی فضاهای آنها مؤلفههای مؤثر در ارتقای سطح خوانایی مدنظر قرار گرفته است، انتخاب شدند تا ساماندهی فضایی آنها موردبررسی قرار گیرد و انطباق یا عدم انطباق ساختار این مدارس با معیارهای خوانایی در نمونهها تحلیل شوند. در ادامه تحقیق میدانی، با هدف شناسایی میزان اهمیت مؤلفههای خوانایی و میزان تأثیر آنها بر کاهش صدمات ناشی از بحران، تعداد 450 پرسشنامه میان پرسنل مدارس، معلمان و دانشآموزان مدارس شیراز توزیع گردید. درنهایت تجزیهوتحلیل دادهها بابهرهگیری از نرمافزارSpssمنجر به استخراج راهکارهای ارتقای خوانایی فضای مدارس با هدف کاهش صدمات جانی در حین بروز زلزله شد. یافتهها: عواملی چون طول و تعدد راهها، درجه محصوریت و تمایز حوزهها، وجود گرههای قوی، انعطافپذیری و شاخص بودن لبهها، تعدد و تمایز نشانهها که مؤلفههای خوانایی هستند، تأثیر بسزایی در تسهیل جهتیابی و کاهش صدمات در هنگام زلزله دارند. بهویژه حوزهها و راههای خروجی با بیشترین تأثیرگذاری شناسایی شدند. نتیجهگیری: نتایج بهدستآمده نشان میدهد بین مؤلفههایمؤثر بر خوانایی کالبدی فضاهای آموزشی که موجب افزایش سهولت جهتیابی حین بحرانمیشوند و کاهش صدمات ناشی از زلزله، رابطه قوی وجود دارد. بهنحویکه با ارتقای سطح خوانایی مسیر و دسترسیهای بنا، عملکرد صحیح در خروج اضطراری نیز ارتقا مییابد. به عبارتی میتوان بیان کرد برای خروج سریع و صحیح افراد به خوانایی راهها و دسترسیها و راهنمایی و کمک به افراد در شرایط بحرانی نیاز است.
کلهر ساناز، نوریان علیرضا، زهری سارا.(1404). تاثیر وضوح و خوانایی بر کاهش صدمات ناشی از زلزله در فضاهای آموزشی در شیراز مسکن و محیط روستا 44 (191) :100-87 https://doi.org/10.22034/44.191.87
