|
تحلیل یکپارچه تاب‌آوری کالبدی محدوده تاریخی بازارچه حسن‌آباد اصفهان در برابر زلزله
|
محمدحسین مهدوی قهساره*  ، اصغر محمدمرادی |
| دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران ، m.h.mahdavi.gh@gmail.com |
|
|
چکیده: (823 مشاهده) |
بافت‌های واجد ارزش تاریخی همواره چالش بزرگی در سیستم مدیریت شهری محسوب می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، در بحث افزایش ایمنی، این بافت‌ها یا تحت مداخلات بزرگ‌مقیاس قرار گرفته و یا به عنوان محدوده‌ای دست‌نخورده، در طرح‌های بالادست به حال خود رها می‌شوند؛ چراکه ایمن‌سازی آن‌ها به شیوه‌های معمول همچون تعریض معابر به جهت تسهیل امدادرسانی و یا ساخت‌وسازهای جدید با بهره‌گیری از مصالح مقاوم به قیمت نابودی یکپارچگی، مرفولوژی و درنهایت اصالت بافت تاریخی تمام خواهد شد. پژوهش حاضر پس از بررسی ماهیت تاب‌آوری، ابعاد آن، تشریح تاب‌آوری کالبدی و عوامل مؤثر بر آن، به دنبال این است که میزان تاب‌آوری کالبدی این محدوده تاریخی را باز بررسی کند. چالش تطبیق اصول تاب‌آوری با این محدوده‌ها از جایی آغاز می‌شود که مبدأ شکل‌گیری بافت‌های تاریخی به پیش از تدوین این اصول بازمی‌گردد. با مطالعه اسنادی و تحلیل کیفی، تاب‌آوری کالبدی محدوده تاریخی بازارچه حسن‌آباد اصفهان با در نظر گرفتن شاخص‌های ویژه این دست بافت‌ها، همچون مصالح و فنون ساخت مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس مطالعات در جدول سوات تحلیل و پس‌ازآن در قالب نقشه تحلیل یکپارچه تاب‌آوری کالبدی پیاده‌سازی شد. مشخص شد این محدوده از حیث «سطح اشغال ابنیه»، «تراکم ساختمانی» و «فضای باز شهری» بیشترین آسیب‌پذیری را داشته و در ابعادی همچون «نوع و عمر ابنیه» به‌شرط رسیدگی و عدم فرسودگی کالبدی، وضعیتی قابل‌قبول دارد. افزون بر این، ماحصل دیگر پژوهش حاکی از آن است که اصول معاصر تاب‌آوری لرزه‌ای، به دلیل خدشه به اصالت و مرفولوژی بافت‌های واجد ارزش تاریخی، قابلیت اجرای مستقیم بر این محدوده‌ها را ندارند. اما می‌توان با در نظرگیری متغیرهایی همچون کیفیت مصالح و ایستایی سازه و همچنین به‌روزرسانی برخی اصول همچون تأمین چند فضای باز کوچک‌تر به‌جای یک فضای باز اضطراری بزرگ، به ایمنی نسبی و درعین‌حال حفظ حداکثری اصالت این محدوده‌ها دست یافت و در پایان به‌منظور ارتقای تاب‌آوری کالبدی بافت تاریخی با حفظ حداکثری اصالت پیشنهاد‌هایی در سه حوزه مرمت شهری، مرمت معماری و مدیریت شهری ارائه شده است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تاب‌آوری کالبدی، بافت تاریخی، زلزله، بازارچه حسن‌آباد. |
|
|
متن کامل [PDF 1659 kb]
(384 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1402/3/25 | پذیرش: 1402/7/17 | انتشار: 1402/9/29
|
|
|
|
|
|
