اگرچه مباحث و ابعاد گوناگون پدافند غیرعامل در سالهای اخیر گسترش یافته، اما بهنظر میرسد تحلیل نمونههای کالبدی موجود بهعنوان واسطههایی در دفاع شهری، کمتر انجام شده است. شبکه تونلهای شهر زیرزمینی گوجی، که توسط مردم ویتنام در بازه زمانی 19 ساله احداث شد، یکی از مؤثرترین نمونههای عصر حاضر در اتخاذ تمهیدات معماری دفاعی شهرسازی پدافند غیرعامل محسوب میشود. این در حالی است که ابعاد مهندسی و شهرسازی تونلها همچنان ناشناخته باقی مانده است. مقاله حاضر حاصل مشاهدات دقیق و مصاحبههای نگارنده در مستندسازی شبکه تونلهای زیرزمینی گوجی در جنوب شهر هوشی مین (سایگون سابق) در ویتنام است که برای اولین بار در سال 1392 انجام گردید. ساختار مقاله شامل مقولات پدافند غیرعامل در طراحی مقاوم شهری و فضاهای زیرزمینی، پیشینه جنگ ویتنام، روند احداث تونلها، مهندسی معکوس در ساخت تجهیزات و روشهای پدافندی نیروهای مقاومت است. روش تحقیق بهکارگرفته شده کیفی و مبتنی بر اطلاعات حاصل از مشاهدات دقیق و گفتگو با اهالی منطقه گوجی ویتنام است. نوشتار نتیجه میگیرد که مقاومت مردم در برابر دشمن متجاوز نه تنها حاصل شهامت اهالی و شناخت کامل طبیعت سرزمین مادری و محیط زیست مسکونی، بلکه شرایط ویژه آب و هوایی مناطق حارهای، سنتهای زندگی محلی و پیشبینی رفتارهای دشمن بوده است. به بیان دیگر مقاومت پیروزمندانه ویتنامیها، بهدلیل پدافند هدفمند در راستای تخریب روحی- روانی دشمن مسلح از طریق تمهیدات معمارانه و شهرسازی دفاعی در شهر زیرزمینی گوجی ویتنام است.
Documentation of the Underground Cu Chi Tunnels, as Rural Vietnamese Resistant, from a Passive Defense Perspective. JHRE 2014; 33 (147) :51-64 URL: http://jhre.ir/article-1-706-fa.html
فلاحی علیرضا. مستندسازی طراحی شهر زیرزمینی " گوجی" در ویتنام از منظر پدافند غیرعامل. مسکن و محیط روستا. 1393; 33 (147) :51-64