|
بررسی تأثیر عملکرد گسل کوشک بر رخداد زمین‌لغزش در روستای علی‌آباد
|
محمد اسگندرپور*   |
| گروه مخاطرات زمین‌شناختی، پژوهشکده سوانح طبیعی، تهران، ایران ، mskandarpoor@yahoo.com |
|
|
چکیده: (606 مشاهده) |
هدف: زمین‌لغزش یکی از مخاطرات زمین‌شناختی مهم است که سالانه خسارت‌های قابل توجهی را در سکونتگاه‌های روستایی و شهری سرتاسر جهان به بار می‌آورد. یکی از عوامل تأثیرگذار در رخداد زمین‌لغزش فعالیت‌های زمین‌ساختی، از جمله گسل خوردگی است که با ایجاد سطوح ضعف در مناطق کوهستانی و در دامنه ارتفاعات باعث کاهش مقاومت توده سنگ و خاک شده و منجر به حرکات دامنه‌ای می‌شود.
روستای علی‌آباد بر روی دامنه‌ای با شیب متوسط 20 الی 30 درصد، در منطقه برشی گسل کوشک و بر روی مصالح یک زمین‌لغزش قدیمی واقع شده است. بستر سنگی روستا کنگلومرا و مارن همراه با لنزهای گچی است. در حدود یک سال پس از رخداد زلزله سال 1369 رودبار-منجیل، حرکات دامنه‌ای به‌صورت خزشی در محدوده روستای علی‌آباد شروع به فعالیت کرد. حرکات خزشی در دامنه روستای علی‌آباد پیرو کم آب شدن چشمه‌ها و قنات قدیمی روستا اتفاق افتاد. در دوره‌های ترسالی شدت حرکت در دامنه بیشتر شده و توأم با خسارت بوده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی ارتباط زمین‌لغزش رخ‌داده در محدوده روستا با فعالیت گسل کوشک است.
روش پژوهش: در این راستا، با بررسی نقشه‌های زمین‌شناسی، تصاویر ماهواره‌ای، شواهد به‌دست‌آمده از بازدیدهای میدانی و انجام مطالعات ژئوفیزیکی موقعیت گسل کوشک در محدوده روستای علی‌آباد ترسیم و تدقیق شد. دو چشمه و مادرچاه یک قنات قدیمی در امتداد گسل کوشک وجود دارد که پس از رخداد زلزله سال 1369 رودبار-منجیل کاهش آبدهی داشته و یا خشک شده‌اند.
یافته‌ها: پیرو مطالعات انجام‌شده گسل دیگری در فاصله 600 متری جنوب گسل کوشک و در دامنه‌های پایین‌دست روستا با سازوکار کششی شناسایی شد. در امتداد این گسل نیز چشمه‌های متعددی وجود دارد که هم‌زمان با رخداد زلزله سال 1369 رودبار-منجیل دچار کاهش آبدهی شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعات ژئوالکتریک اشباع بودن لایه‌های خاک دامنه تا عمق 25 متری را نشان می‌دهد، این موضوع گویای این مطلب است که جنبایی گسل کوشک و گسل F2 (گسل شناسایی‌شده در دامنه‌های جنوبی روستا) هم‌زمان با رخداد زمین زلزله رودبار-منجیل موجب کاهش آبدهی چشمه‌ها و متعاقباً اشباع دامنه شده است. |
|
| واژه‌های کلیدی: زمین لغزش، روستای علی آباد، گسل کوشک، الموت |
|
|
متن کامل [PDF 1947 kb]
(173 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/2/18 | پذیرش: 1403/7/3 | انتشار: 1403/9/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
