|
تحولات کالبدی و عملکردی حیاط در مسکن روستایی؛ مطالعه موردی: روستاهای دشت مرکزی گرمسار
|
| نیاز عظیمی، جواد دیواندری*، حسین مرادی نسب، حامد شیخ طاهری |
| گروه معماری، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران ، j.divandari@kashanu.ac.ir |
|
|
چکیده: (640 مشاهده) |
تغییرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و اجبار نهادهای دولتی به‌منظور شکل جدید زندگی و بهبود شرایط روستائیان، تغییراتی در مسکن روستایی به وجود آورده است، به‌طوری‌که حیاط که جزء لاینفک خانه روستایی و بخشی از مساحت آن محسوب می‌شود دچار تغییرات اساسی در کالبد و کارکرد خود شده است. پژوهش حاضر، باتوجه‌به نقش حیاط در زندگی روستایی و با هدف دستیابی به عوامل تاثیرگذار بر تغییرات کالبدی و عملکردی آن، به مطالعه و بررسی سکونتگاههای روستایی شهرستان گرمسار می‌پردازد. نوع تحقیق کاربردی و روش مطالعه به‌صورت توصیفی - تحلیلی است. گردآوری اطلاعات ازطریق مشاهده میدانی، برداشت‌ها، اسناد و منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. روستاها به‌صورت هدفمند و غیرتصادفی و حجم نمونه 5 درصد جامعه آماری و به روشی تصادفی برگزیده شده است. آنالیز داده‌ها با نرم‌افزار SPSS و تحلیل عاملی (Factor Analysis) برای دسته‌بندی عوامل کالبدی و کارکردی حیاط انجام شده است. سپس به روش تحلیل واریانس یک‌طرفه (One-Way Anova) به توصیف و تحلیل اطلاعات پرداخته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که از میان 4 عامل شناسایی‌شده در تغییرات کالبدی حیاط، 2 عامل مربوط به تنوع و انعطاف‌پذیری و دیگری فضای باز، دارای ارتباط معنادار میان بناهای سنتی و معاصر است و بیشترین اثربخشی را در خانه‌های سنتی و بازسازی‌شده دارند. به‌عبارتی سلسله‌مراتبی در ساخت حیاط در مسکن روستایی وجود دارد که در مسکن جدید روستایی، تنوع‌پذیری و فضای باز نیز کمتر می‌شود. در این پژوهش فضای باز بخشی از حیاط است که ملزومات زندگی روستایی را در برمی‌گیرد و صرفاً فضاهای ساخته‌نشده را شامل نمی‌شود. همچنین نتایج بررسی تغییرات کارکردی نیز نشان می‌دهد، از میان 3 مؤلفه شناسایی‌شده، تنها عامل مربوط به کارکرد زیستی دارای ارتباط معناداری است و کارکرد فضاهایی چون: سرویس بهداشتی، انبار تجهیزات، آشپزخانه، پیش‌ورودی و تراس‌ها در حیاط خانه‌های قدیمی و بازسازی نقش موثرتری نسبت به حیاط مساکن معاصر دارند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: مسکن روستایی، حیاط مسکن روستایی، تحولات کالبدی وعملکردی حیاط. |
|
|
متن کامل [PDF 1167 kb]
(235 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1400/10/11 | پذیرش: 1401/6/29 | انتشار: 1401/6/29
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
