دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران ، s_m_mofidi@iust.ac.ir
چکیده: (1621 مشاهده)
معماری بومی ایران گنجینه‌ای ارزشمند از معیارها و روش‌های طراحی را شکل می‌دهد که متناسب با ویژگی‌های جغرافیایی، فرهنگی، معیشتی و اقلیمی، باتوجه‌به امکانات موجود شکل‌گرفته و همزیستی انسان و محیط‌زیست به‌عنوان یک رابطه دو جانبه را درک می‌کند؛ این در حالی است که سرعت تغییر در بافت قدیم شهرها ما را با عدم وجود این آثار در آینده‌ای نه‌چندان دور مواجه خواهد کرد. این امر لزوم ثبت الگوهای این معماری و شناخت و کشف زوایای پنهان فرمی، عملکردی و اقلیمی و بوم‌گرایی مساکن بومی را بیش‌ازپیش نمایان می‌سازد. در زمانی که عدم استفاده از تناسبات و اصول و قواعد کاربردی در ساختمان به امری عادی تبدیل شده، پژوهش در حوزه معماری بومی و کشف تناسبات و اصول کاربردی و گونه‌شناسی می‌تواند به درک بهتر فضا و دستیابی به الگوهای طراحی کاربردی بینجامد. باتوجه‌به مغفول ماندن اقلیم سرد در پژوهش‌ها، اینپژوهشقصدداردکهبابررسی کالبدیفضای پر و خالی مسکونی در این اقلیم،بهگونهشناسی آنبپردازد و از این راه مشخصه‌های این معماری بررسی گردد. محدوده پژوهش خانه‌های بومی تبریز با قدمت قاجار تا پهلوی است. دربخشنظریباابزارکتابخانهای وبااستفادهاز روشتوصیفی - تحلیلیچهارچوبنظریارائهو در مرحله بعد به مطالعه نمونه‌ها و برداشت و تحلیل فرمی، تناسبات کالبدی و گونه‌شناسی شکلی - اقلیمی فضای پر و خالی پرداخته شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، منابع، اسناد، کروکی و نقشه های خانه‌های بومی به روش مطالعات میدانی و تحلیل فرمی یافته‌ها است. نتایج حاصل‌شده نشان می‌دهد فضای پر و خالی مسکونی تبریز مبتنی بر اصول بوم‌گرایی بوده و همچنین وجود یک نسبت مشخص در خانه‌های بومی را نمایان می‌کند. همچنینبیشترینفراوانیجهتگیریها از10درجهجنوبشرقی تا20درجهجنوبغربی و همچنین خانه‌های یک جبهه و دوطبقه تراکم است.
Amir B, Mofidi Shemirani S M, Khanmohammadi M, Sajadzadeh H. (2022). Exploring the typology of filled and empty spaces in the structure of vernacular houses of cold climate; the case study of Tabriz. JHRE. 41(179), 47-60. doi:DOI: 10.22034/41.179.47 URL: http://jhre.ir/article-1-2350-fa.html
عامیر بهنوش، مفیدی شمیرانی سید مجید، خان‌محمدی مرجان، سجادزاده حسن. بررسی گونه‌شناسی فضاهای پر و خالی در ساختار خانه‌های بومی اقلیم سرد؛ مطالعه موردی: تبریز مسکن و محیط روستا 1401; 41 (179) :60-47 DOI: 10.22034/41.179.47
