دانشکده هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران ، mafarahani7@gmail.com
چکیده: (326 مشاهده)
این پژوهش در جهت پاسخ به این پرسش انجام شده که عوامل مؤثر بر سلامت سکونتگاههای شهری بر پایه طب سنتی کداماند؟ و با موردکاوی به این پرسشها نیز پاسخ میدهد که آیا سکونتگاههای کاشان با معیارهای مورد تأکید طب سنتی همخوانی دارد؟ کدام مناطق شهری کاشان برای مکانگزینی مسکن سلامتبخش مناسب هستند؟ هدف این پژوهش تعیین سطح سلامت مناطق مسکونی در شهر کاشان بر پایه شناخت بستر اقلیمی، طبیعی و مصنوعی با تکیه بر نتایج مستندات طب سنتی و نیز ارائه نمونهای از شیوه مطالعات کاربردی در مقیاس شهری برای دستیابی به مناطق مسکونی سلامتمحور است. پژوهش از نوع پژوهش موردکاوی در شهر کاشان بوده که با شیوه توصیفی و تحلیلی انجام شده است. بر پایه یافتهها، طب سنتی برای مکانگزینی سکونتگاههای شهری، شناخت عواملی همچون اقلیم شامل عرض جغرافیایی، پستی و بلندی، بادها، جنس زمین، معادن، آبهای طبیعی موجود و نحوه ساماندهی بناها برای سازگاری با اقلیم (بهعنوان بستر طبیعی و مصنوعی) و ویژگیهای ساکنان شهر را لازم میشمرد. برای تعیین سطح سلامت مناطق مسکونی، نخست باید شرایط اقلیمی، عوارض طبیعی و مصنوعی شهر و سالم بودن هوا بررسی شده و سپس کارآمدی ساختار بلوکهای مسکونی ارزیابی و راهکارهای سلامتبخش محل سکونت پیشنهاد شود. مهمترین عوامل محیطی کاهنده سطح سلامت مناطق مسکونی کاشان، هوای گرموخشک در فصول گرم، ریزگردها در بهار و تابستان، آلایندهها در پاییز و زمستان و ساختار برونگرای واحدهای مسکونی و گشودگی تک سویه بلوکهای مسکونی هستند. راهکارهای سلامتبخش مناطق مسکونی عبارتاند از: انطباق ساختار گذرهای شهری بر گذر آبهای سطحی، سویابی بلوکهای مسکونی بر پایه بهرهگیری از شرایط سلامتبخش باد و آفتاب، مرکزیت فضای باز در ساختار عرصه و اعیان بلوکهای مسکونی برای کاهش گشودگیهای بیرونی و مصونیت از هوای خشک و آلوده. نتایج تحلیلها گویای آن است که بالاترین سطح سلامت در شهر کاشان بر پایه مجموع عوامل کالبدی در معماری و شهرسازی، در بافت سنتی و حوزه باغات دشت فین و پایینترین سطح آن در بافت جنوبشرقی شهر است. در کل سطح سلامت در معماری و شهرسازی کاشان میانه مایل به سلامت است.
amirabadi farahani M, hamzehnejad M, ranjbar kermani A. An analysis on the level of health in residential areas of Kashan. JHRE 2023; 41 (180) :143-157 URL: http://jhre.ir/article-1-2234-fa.html
امیرآبادی فراهانی مهدیه، حمزه نژاد مهدی، رنجبرکرمانی علیمحمد. ارزیابی سطح سلامت مناطق مسکونی بر پایه طب سنتی؛ مطالعه موردی: شهر کاشان. مسکن و محیط روستا. 1401; 41 (180) :143-157