رویکرد تحلیلی نحو(چیدمان) فضا در ادراک پیکرهبندی فضایی مسکن بومی قشم (نمونه موردی روستای لافت)
|
فاطمه طباطبایی ملاذی* ، ژاله صابرنژاد |
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب |
|
چکیده: (7533 مشاهده) |
هدف از این پژوهش، دریافت پیکرهبندی فضایی هماهنگ با روابط اجتماعی و فرهنگی مردم بومی لافت میباشد. در پژوهش اخیر از روش تحلیلی نحو فضایی(چیدمان فضایی)، بهمنظور بررسی روابط فضاهای مسکن بومی این منطقه استفادهشده است. برای انتخاب نمونههای موردبررسی، ابتدا خانهها از لحاظ نحوه استقرار حجم، به ۴ دسته تقسیمشده و از هر دسته، ۵ نمونه انتخاب گردید. سپس در مقیاسی از جزء بهکل، با ترسیم نمودار توجیهی برای هر نمونه بهوسیله نرمافزار «ای گراف»، ابتدا در «مقیاس خرد»، مؤلفههای عمق، مرتبه نسبی، همپیوندی، کنترل و نوع فضا ازنظر ارتباط مورد بررسی قرار گرفت. سپس در «مقیاس میانی»، به بررسی مرتبه نسبی دوبهدوی فضاها پرداخته شد تا میزان شدت ارتباط فضاها با یکدیگر تعیین گردد. در «مقیاس کلان» نیز، هر یک از مؤلفههای عمق نسبی، مرتبه نسبی و همپیوندی برای کل بنا مورد بررسی واقع شدند.
عمق فضا بیانگر تعداد فضاهایی است که باید از ورودی طی گردد تا به فضای موردنظر رسید و بیانگر میزان خصوصی بودن فضا میباشد. درحالیکه مرتبه نسبی برابر تعداد فضاهایی است که باید از سایر فضاها طی گردد تا به فضای موردنظر رسید و بههمراه همپیوندی، میزان اتصال فضاها به یکدیگر را نمایش میدهد.
براساس نتایج حاصل از این بررسی، مشاهده شد خانههای منطقه، در کل دارای عمق کم و تکلایه بوده و سلسلهمراتب فضایی آنها چندان پیچیده نمیباشد. خانهها دارای ۲ هسته مرکزی حیاط و ایوان بوده که به ترتیب مرکز عرصههای سرویسدهنده و سرویسگیرنده میباشند. همچنین فضاهای سرویسگیرنده، که ایوان نقش اتصال آنها را به مجموعه ایفا میکند، خود با سلسلهمراتبی خاص استقراریافتهاند. بهگونهای که مجلسی در کمترین عمق و پسازآن بادگیر و درنهایت اتاق واقعشده است. همچنین، اتاق با بیشترین عمق، از سایر فضاها خصوصیتر میباشد. درمجموع، حیاط و ایوان جزو فضاهای عمومی، مجلسی نیمه عمومی و اتاق، بادگیر، سرویس بهداشتی و انبار، جزو فضاهای خصوصی میباشند. همچنین ایوان بهعنوان فضای کنترل برای ورود به فضاهای خصوصی مجموعه محسوب میگردد.
|
|
واژههای کلیدی: مسکن بومی لافت، نحو (چیدمان) فضایی، گراف توجیهی، پیکرهبندی فضایی |
|
متن کامل [PDF 932 kb]
(8546 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی دریافت: 1393/8/29 | پذیرش: 1394/3/10 | انتشار: 1395/6/27
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|