دکترای معماری از دانشگاه علم و صنعت ایران و عضو هیات علمی مؤسسه آموزش عالی خاوران مشهد ، sm.madahi@gmail.com
چکیده: (9286 مشاهده)
پژوهش حاضر به قیاس تحلیلی پیکرهبندی فضایی خانههای بومی در نمونه بُشرویه در جنوب خراسان در دورههای صفویه، قاجار، پهلوی و بعد از انقلاب پرداخته است. در این پژوهش فرض بر این است که پیکرهبندی فضایی خانه که تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده از اواخر این دوره دچار تغییرات شگرفی شده است. این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شامل روشهای توصیفی، تحلیلی و در نهایت استدلال منطقی میباشد. به این ترتیب موضوع پژوهش با استفاده از مشاهده و برداشت میدانی، مطالعات کتابخانهای، مصاحبه و تهیه پرسشنامه و شبیه سازی بهوسیله نرمافزار تخصصی نحو فضا (Ucl Depth Map) و قیاس تطبیقی صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که پیکرهبندی و سازمان فضایی خانهها در دورههای صفویه تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده و فرهنگ سکونت بومی نقش مهمی در شکلگیری انواع فضا و نحوه سازماندهی آن داشته است. لذا میتوان اذعان نمود که در دورههای صفویه، قاجار تا اوایل پهلوی الگوها و شیوههای سازماندهی فرم و فضا که مورد استفاده طراحان بومی بوده نسبتاً مشابه و خلاقیت، در مرحله ارائه راه حل برای نقاط ضعف احتمالی یا تغییرات در شیوه زندگی و پیدایش نیازهای جدید بروز میکرده است. لذا تداوم و استمرار در پیکرهبندی و سازمان فضایی خانههای بومی مشاهده میشود.
از اواخر دوره پهلوی پیکرهبندی فضایی خانهها دچار تغییرات شده و تداوم و استمرار در پیکرهبندی فضایی موجود تا قبل از این زمان، در دورههای بعدی از میان رفته است که این خود میتواند بر فرهنگ سکونت بومی و نظام رفتاری ساکنان بومی اثرگذار باشد.
Madahi S M, Memarian G H. (2016). A Space Syntax Analysis of Vernacular Dwelling Configuration (Case Study: Boshrooyeh City)
. JHRE. 35(156), 49-66. URL: http://jhre.ir/article-1-846-fa.html
مداحی سید مهدی، معماریان غلامحسین. تجزیه و تحلیل پیکرهبندی فضایی خانههای بومی با رویکرد نحو فضا (نمونه موردی : شهر بُشرویه)
مسکن و محیط روستا 1395; 35 (156) :66-49