چکیده
ژئوتوریسم به معنای توریسم جغرافیایی است که به طور ضمنی بر ویژگیهای زمینشناسی و ژئومورفولوژیکی به عنوان بستر کلیهی فعالیتهای انسانی و خصیصههای جغرافیایی تأکید دارد. از این رو رسالت ژئوتوریسم در مقایسه با انواع دیگر توریسم پایدار حفظ کاراکترهای جغرافیایی یک مکان است، به جای تمرکز بر یک بعد خاص از تجربهی سفر مانند محیط، فرهنگ و...، ژئوتوریسم جنبههای گوناگونی از تجربههای یک سفر را شامل میشود. بنابراین ژئوتوریسم علاوه بر معرفی توانهای صحیح از یک مکان ژئومورفولوژیکی برای جذب گردشگر، سعی در افزایش دانش توریست داشته و همراهی افراد محلی در فرایند بازدید از مکانهای ژئومورفولوژیکی نیز باعث میشود که توریست از بازدید خود رضایت کامل داشته باشد و از طرف دیگر این سفر نهایت فایده را برای بهبود زندگی افراد محلی داشته باشد و در نهایت محیط به بهترین نحو و بدون هیچ گونه آسیبی مورد استفاده قرارگیرد. و هدف ژئوتوریسم در پایداری کل منطقه و حفظ خصوصیات جغرافیایی از مکانی که مورد بازدید قرار میگیرد متجلی میشود و منجر به تقویت و افزایش مکانهای ژئومورفولوژیکی میشود که شامل محیط، میراث فرهنگی و رفاه ساکنان آن شده موجبات توسعهی پایدار منطقهی نمونهی گردشگری را فراهم میسازد. با این رویکرد هدف از تحقیق حاضر ارزیابی تعدادی از ژئوسایتهای موجود در روستای کندوان با استفاده از روش ارزش علمی و ارزش افزوده میباشد. این روستا از توابع شهرستان اسکو و در 62 کیلومتری جنوب غرب شهر تبریز واقع شده است. روستای کندوان یکی از سه روستای صخرهای جهان میباشد با این امتیاز که هنوز روح زندگی در آن جاری است. روستای مذکور علیالرغم پتانسیل ژئوتوریستی به لحاظ واقع بودن در دامنههای غربی کوهستان سهند از منابع باستان شناختی و همچنین آب و هوایی و پدیدههای ژئومورفولوژیکی نیز برخوردار است ولی هنوز دارای جایگاه مناسبی در داخل و خارج از کشور نیست. لذا در راستای اهداف پژوهش حاضر اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع کتابخانهای و عملیات میدانی جمعآوری شده است و با استفاده از روش ارزش علمی و ارزش افزوده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به طوری که در روش پژهشی مقالهی حاضر ارزش اکولوژیکی، زیباشناختی، فرهنگی، ارزش اقتصادی و ارزش علمی ژئوسایتهای مورد مطالعه به صورت کمی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسیها نشان میدهد که ارزش علمی ژئوسایتهای موجود ارجحیت بالایی نسبت به ارزش افزوده در آنها میباشد و این مسأله نشانگر عدم سرمایهگذاریهای جهت یافته در ایجاد زیرساختها، معرفی پدیدههای ژئوتوریستی و بیتوجهی آژانسهای داخلی برای برگزاری تورها در مناطق نمونهی گردشگری است. همچنین مشخص شد که خانههای صخرهای از نظر ارزش افزوده و ارزش علمی نسبت به سایر ژئوسایتهای موجود در ارجحیت بالایی هستند که از زیباشناختی و سطح جذابیت بالای خانههای صخرهای نشأت میگیرد.
Ghanbari A, Hejazi M A, Ghanbari M. (2013). The Evaluating of Geo-tourism Capabilities of Existing Geosites in the Kandovan Village . JHRE. 32(141), 109-119. URL: http://jhre.ir/article-1-313-fa.html
قنبری ابوالفضل، حجازی میر اسدالله، قنبری محمد. ارزیابی توانمندی زمین گردشگری مکان های ژئومورفولوژیکی موجود در روستای کندوان مسکن و محیط روستا 1392; 32 (141) :119-109