با توجه به مسئله روند فزاینده شهری شدن تمامی جوامع در آینده، توجه به سکونتگاههای روستایی برای توسعه متوازن و آمایش محیط و نیز بسترسازی شکلگیری جامعه شهری پایدار فردا ضروری و اجتناب ناپذیر است. به منظور رسیدن به بهینهترین شیوههای مداخله و توزیع عادلانه خدمات، توجه به وضع موجود سکونتگاهها و تعریف اولویتها در محورهای مختلف امری لازم است. از آنجا که توسعه مفهومی چند بعدی است که در خود، تجدید سازمان در کل نظام اجتماعی- اقتصادی را به همراه دارد، بررسی سطوح مختلف آن، و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف میتواند گامی موثر و اساسی در این تجدید سازمان و برنامهریزی باشد. در این راستا، با استفاده از روشهای اسنادی- تحلیلی و با رویکرد پژوهش کاربردی، 71 شاخص در ابعاد مختلف بهداشتی- درمانی، آموزشی، زیربنایی، تسهیلات و تاسیسات، اجتماعی- فرهنگی، ... مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیکهای آماری از جمله تحلیل عاملی، تحلیل خوشهای و تلفیق نتایج و تشکیل پایگاه داده سیستم اطلاعاتی جغرافیایی (GIS) سطوح توسعه یافتگی مناطق روستایی استان کردستان تعیین شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که سکونتگاههای روستایی شهرستانهای بیجار، قروه و سنندج در بالاترین میزان برخورداری از شاخصهای توسعه، سکونتگاههای روستایی کامیاران، دیواندره و سروآباد در سطح میانی و سکونتگاههای روستایی شهرستانهای مریوان، سقز و بانه در پایینترین سطح برخورداری از شاخصهای توسعه قرار دارند. سطح و سرانه زمین کشاورزی، موقعیت نسبت به راههای اصلی و مراکز شهری، اقتصاد متمرکز شهری و موقعیت مرزی، ناهمواریها و ویژگیهای محیطی را میتوان به عنوان عمده علل موثر بر میزان برخورداری سکونتگاههای روستایی استان کردستان از شاخص های توسعه نام برد.
Irandoost K, Alizadeh H, Tavallaii R. (2013). Analyzing the level of development in rural areas using Factor and cluster analysis, Case study: Kurdistan province. JHRE. 32(144), 107-123. URL: http://jhre.ir/article-1-257-fa.html
ایراندوست کیومرث، علیزاده هوشمند، تولایی روح الله. تعیین و تحلیل سطوح توسعه یافتگی مناطق روستایی با استفاده از تحلیل عاملی و خوشهای نمونه موردی استان کردستان مسکن و محیط روستا 1392; 32 (144) :123-107