گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. ، Bayezid.golabi@gmail.com
چکیده: (809 مشاهده)
هدف: در یک بیان کلی، سکونتگاه یک ضرورت اساسی برای انسان در جهت محافظت کردن از شرایط آب و هوایی است. به همین خاطر اقلیم تأثیر زیادی بر شکل ساختمان‌ها می‌گذارد. توجه به طراحی همساز با اقلیم، یکی از مسائل مهمی است که می‌توان با استفاده از وضعیت غالب طبیعی هر منطقه، بهترین شرایط را برای آسایش اقلیمی ساکنان در فصل گرم و سرد سال فراهم نمود. در مقاله حاضر سعی در بررسی و شناسایی راهبردهای مهم در طراحی معماری بومی باهدف نیل به آسایش اقلیمی خانه‌های بومی روستاهای شهرستان مهاباد شده که مبتنی بر روش ماهانی است. روش تحقیق:این پژوهش با روش تحقیق کمی مورد تبیین قرارگرفته است. ابتدا با استفاده از مشاهدات میدانی، الگوی بناهای بومی روستاهای شهرستان مهاباد در 70 نمونه موردی (اشباع نظری) گردآوری شده و با استفاده از مقیاس‌های کلی و خرد ازنظر الگوهای شاخصه‌های فرمی بنا (نظام استقرار، فضای بین ساختمان، ویژگی‌های فرم پلان، بازشو و مصالح) ارزیابی شدند. سپس از‌طریق مدل ماهانی پیشنهاد‌های طراحی اقلیمی در شهرستان مهاباد استخراج و درنهایت شاخصه‌های فرمی بنا نسبت به پیشنهاد‌های اصول ماهانی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: به علت گستردگی و پهناوری منطقه موردتحقیق و برای اطمینان از صحت پژوهش از هر دهستان حداقل یک روستا و درمجموع 9 روستای منتخب در حوزه شهرستان مهاباد بررسی گردیده است، روستاهایی که قابلیت و دارای بناهای که بافت نسبتاً ارزشمندی دارند و نسبتاً دست‌نخورده و ازنظر معماری بومی درخور مطالعه و پژوهش هستند، انتخاب شد. نتیجه‌گیری: در مرحله آخر نیز، سازگاری الگوهای بومی با‌توجه‌به پیشنهاد‌های اقلیمی ماهانی، دارای اختلاف معنی‌داری بوده که مثبت بودن این اختلاف حاکی از این بود که سکونتگاه‌های بومی به لحاظ 2 شاخصه وضعیت بام و فضای بین ساختمان‌ها با اصول پیشنهادی ماهانی، نامنطبق بوده و سازگاری کامل را ندارند.
Mahmoudi S, Golabi B, Hame Jani Y. (2025). Assessment of the current situation and formulation of climatic comfort strategies in vernacular settlements of Mahabad county (using the mahoney method). JHRE. 44(189), 93-108. doi:https://doi.org/10.22034/44.189.93 URL: http://jhre.ir/article-1-2521-fa.html
محمودی سوران، گلابی بایزید، حمه جانی یوسف. بررسی وضع موجود و تبیین راهبردهای آسایش اقلیمی در سکونتگاه‌های بومی روستاهای شهرستان مهاباد (با استفاده از روش ماهانی) مسکن و محیط روستا 1404; 44 (189) :108-93 https://doi.org/10.22034/44.189.93
