در این مقاله به بررسی زون برشی گسل شمال قزوین و تحلیل موقعیت مکانی سکونتگاههای روستایی محدوده مطالعاتی گسل شمال قزوین پرداخته شده‌است. در مقاطع انتخاب‌شده وجود دره‌های عرضی در امتداد گسل امکان بررسیهای مربوط به شواهد پهنه‌های برشی به‌خوبی در آن میسر گردید که خردشدگی شدید در سنگهای آذرین از نوع آندزیتی و تراکیآندزیت، کاتاکلاسیتهای خردشده وجود دارد که موردتحلیل قرار گرفت. همچنین آثاری از زون‌های گسل‌خورده و شکسته‌شده (Damage zone) شامل شکستگیها و گسلهای ریز و فرعی مشاهده گردید. همچنین توفهای سبزرنگی که به‌صورت سالم و نسبتاً دست‌نخورده در انتهای زون برشی گسل شمال قزوین مشاهده گردید که به‌عنوان دیواره سالم کناره زون برشی تلقی گردید. با توجه به بررسی‌ها و مشاهدات صحرایی زون برشی گسل شمال قزوین در این مقطع، پهنای زون برشی به میزان 320 متر بر روی فرادیواره گسل اندازه‌گیری گردید. در ادامه با نرمافزارهای مرسوم موقعیت مکانی روستاها با محدوده حریم گسیختگی گسل شمال قزوین مقایسه گردید که درنتیجه روستاهای باراجین، حسامآباد، خرمن‌سوخته، دستجردعلیا، اهوارک، خوران، طزرکش، کیخنان، نجمآباد، رزجرد، قطبیمیان، سپرنو، انگه، مزرعه لات و مزرعه خرمنلوق بر روی حریم گسیختگی گسل شمال قزوین واقع شدهاند. همچنین تعداد 45 روستا در فاصله کمتر از 2 کیلومتری گسل شمال قزوین واقع شدهاند. لذا برای جلوگیری از مرگ‌ومیر ناشی از گسیختگی سطحی حین زلزله در روستاهای واقع بر روی گسل شمال قزوین، جابجایی روستا به نقطه دیگر و یا اصلاح سمت توسعه آتی روستا به خارج از حریم گسیختگی گسل شمال قزوین و برای روستاهای واقع در فاصله کمتر از 2 کیلومتری گسل شمال قزوین برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از زلزله، ساخت‌وساز مقاوم با توجه به شتاب زلزله حوزه نزدیک گسل و همچنین دوری از مناطق با احتمال رخداد زمینلغزش و سنگ افتان در روستاها در ساخت‌وساز آتی پیشنهاد گردید.
Sabouri S M, Haji Ali Beigi H, Talebian M, Fatahi M. Analysis of Location of Villages in Relation to Rupture Zone (Case Study: North Qazvin Fault). JHRE 2021; 40 (173) :49-60 URL: http://jhre.ir/article-1-2075-fa.html
صبوری سعید محمد، حاجی علی بیگی حسین، طالبیان مرتضی، فتاحی مرتضی. تحلیل موقعیت مکانی روستاها نسبت به حریم گسیختگی (مطالعه موردی: گسل شمال قزوین). مسکن و محیط روستا. 1400; 40 (173) :49-60
