دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد ، s.khamooshi@yahoo.com
چکیده: (5512 مشاهده)
خانواده در فرهنگ انسانی اولین و اصیلترین نهاد اجتماعی است که برای کارکرد بهینه نیازمند آرامش می باشد. همچنین وجوه فردی آرامش نیز بهعنوان یک نیاز روانی برای هـر انسان، روشن و مورد انتظار از فضـای خانه است. تنظیم رابطه انسان، طبیعت و معماری از اصلیترین عواملتعیین کننده در دستیابی به آرامش می باشد. قابلیت تنظیم رابطه مذکور در چارچوب یک محیط ساخته شده به انعطافپذیریبهعنوانیکیازکیفیاتفضا بستگی دارد.اینکیفیت (انعطافپذیری) بهعنوان یکی از سنن معماری ایرانی-اسلامیدرغالبفضاهایموجوددرمعماری ایرانیدورهاسلامیقابلشناسایی است،وجهیکهبهنظرمیرسددرمعماریامروزکمتربهآنپرداختهمیشود. مطالعه نگارندگان بر روی اتاقشکمدریدهکهدربسیاریاز خانههایایرانیمتعلقبهطبقهاعیانطراحیوساختهشده، نشان میدهد که این فضایکیازمصادیقانعطافپذیریمعماری بهشمار میرود.درجه انعطافپذیری این فضا بهحدی است که شاید بتوان آنرا یکیاز ابداعاتمعماریایرانیبهشمار آورد. در این مقاله چگونگی کارکرد انعطافپذیری فضا در اتاق شکمدریده تبیین گردیده و در نهایت در مورد نسبت بین کیفیت انعطافپذیری و فضای مجرد معماری نتیجهگیری شده است. روشتحقیقدرپژوهشحاضر،ازنوعتوصیفی- تحلیلیاست.دراینپژوهشبراساسشناختحاصلازمطالعهمنابعمکتوبومصور وانجامپیمایشمحیطی(شناخت کالبد فضا و مصاحبه با استفادهکنندگان از این فضا در گذشته)،ابتدا عناصر و جزییات سازنده فضا شناسایی میشود و سپس بهمنظور تبیین کیفیتهایموجوددراینالگویفضایی (بابهرسمیتشناختنتنوعآن)،برایتنظیمرابطه سهگانهانسان-طبیعت-کالبد، موردتحلیلقرارمیگیرد.
Shakouri R, Seyyed-Khamoushi S. (2017). Spatial Affordance in Domestic Persian Architecture; Case Study: Shekam Darideh Room, Lariha's Residence, Yazd . JHRE. 36(159), 119-132. URL: http://jhre.ir/article-1-1137-fa.html
شکوری رضا، سید خاموشی سماءالسادات. کیفیت انعطافپذیری در سنت معماری ایرانی الگوی اتاق شکمدریده در خانه ایرانی (مطالعه موردی: خانه لاریهای یزد)
مسکن و محیط روستا 1396; 36 (159) :132-119