گروه مهندسی نقشه‌برداری، دانشکدۀ مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تهران. ، v.sadeghi@tabrizu.ac.ir
چکیده: (2111 مشاهده)
مستندسازی و حفاظت از میراث فرهنگی و معماری روستایی بهعنوان یکی از عوامل مهم معرفی پیشینه و هویت آن، نیازمند ابزار دقیق و توانمندی است که انجام برداشت‌های دقیق و همچنین گردآوری اطلاعات موردنیاز را برای انجام مستندنگاری‌ها، ارزیابی‌ها، تحلیل‌های آماری، مدیریت و پایش سایت یا بنای تاریخی فراهم نماید. در غیر این صورت، این آثار باارزش به فراموشی سپرده خواهند شد. در این راستا، هدف از پژوهش حاضر، مستندسازی میراث معماری روستایی با بررسی قابلیت‌های فتوگرامتری بردکوتاه در مدل‌سازی هندسی این آثار است که می‌تواند بهعنوان یک روش جایگزین یا مکمل روش‌های سنتی در این زمینه استفاده شود. در این راستا، سردر خانۀ سرخای واقع در روستای اوشتبین (آذربایجان شرقی) بهعنوان مطالعۀ موردی، با استفاده از فتوگرامتری بردکوتاه مدل شده است و محصولات متنوعی از آن تهیه گردیده‌اند. سردر خانۀ سرخای اوشتبین یکی از میراث تاریخی این روستاست که تاکنون مستندنگاری دقیقی در این زمینه صورت نگرفته است و ضرورت این امر را به‌جهت حفظ و نگهداری آن، برای نسل‌های آتی بیش از پیش روشن می‌نماید. پژوهش حاضر ضمن بررسی قابلیت‌های فتوگرامتری بردکوتاه در مدل‌سازی هندسی و مستندسازی میراث معماری روستایی، نتایج حاصل از مستندسازی سردر خانۀ سرخای را به‌طور ویژه بررسی و ارزیابی کرده است. تهیۀ اطلاعات دقیق کیفی و کمی با جزئیات زیاد در حد کتیبه‌های موجود در سردر خانۀ سرخای روستای اوشتبین از دست‌آوردهای این پژوهش است. همچنین، اطلاعات دقیق از این اثر تاریخی شامل نقشه‌های دوبعدی، نقشه‌ها و مدل‌های سه‌بعدی، شبکۀ نامنظم مثلثی، مدل سه‌بعدی با بافت واقعی و ابر نقاط از جمله اطلاعات مستندنگاری‌شدۀ این بنا هستند. لازم به ذکر است برای تصویربرداری از این بنا، از دوربین رقومی غیرمتریکCanonPowerShot A2400 IS استفاده شده و مدل‌سازی هندسی اثر با نرم‌افزار Agisoftانجام گرفته است.
