:: دوره 40، شماره 174 - ( 6-1400 ) ::
جلد 40 شماره 174 صفحات 88-73 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی تابش خورشید و ایجاد سایه بر کالبد کبوترخانه های روستای اصفهان و تبریز
توحید شیری ، کورش مؤمنی*
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول. ، K_Momeni@jsu.ac.ir
چکیده:   (1745 مشاهده)
در اکثر نقاط کشورمان مخصوصاً دو اقلیم گرم و خشک و سرد و خشک کبوترخانه­هایی با فرم و شکل­های گوناگون جهت نگهداری و پرورش کبوترها وجود داشته‌است. این بناها غالباً دارای پلان­‌های دایره و مربعی هستند و با مصالح خشت و آجر ساخته شده­اند. هدف از این پژوهش، شناخت دریافت تابش خورشید و اثر سایه بر سطوح کبوترخانه­های روستایی اصفهان و تبریز می­باشد. سؤال اصلی تحقیق عبارت است از اینکه: «دریافت و درصد تابش خورشید و ایجاد سایه بر سطوح کبوترخانه­های اقلیم گرم و خشک اصفهان و اقلیم سرد تبریز چگونه بوده‌است؟». بخشی از مطالعه موردکاوری و توصیفی- تحلیلی و بخشی دیگر تحلیل نرم‌افزاری است؛ بنابراین، چهار نمونه کبوترخانه با ساختار و فرم متفاوت از روستاهای طار، خیرآباد، گورت و ضامن‌آباد اصفهان و چهار نمونه از روستاهای خلجان، تقی‌آباد، دیگ باشی و چله­غاز تبریز انتخاب گردید، سپس نمونه­ها در نرم‌افزار Rhinoceros5 با مقیاس دقیق مدل‌سازی شدند و با استفاده از موتور RADIANCE و ECOTECT میزان و درصد دریافت تابش خورشید در گرم­ترین روز سال در دو بازه­ی زمانی ساعات 13 و 16 و اثر ایجاد سایه بر سطوح کبوترخانه­ها در ساعت 15 شبیه­‌سازی گردید. نتایج شبیه­‌سازی­‌ها نشان دادند که دریافت و درصد تابش خورشید بر سطوح کبوترخانه­‌ها در اقلیم گرم و خشک اصفهان و سرد و خشک تبریز با مساحت و فرم بنا رابطه­ی مستقیمی دارد. مناسب­ترین کبوترخانه برای اقلیم گرم و خشک که حرارت اشعه­ی تابش زیاد است و نیاز است در بازه­ی زمانی گرم سایه‌­اندازی در سطوح ایجاد گردد و سطوح کمتری از بنا در معرض تابش قرار گیرد؛ کبوترخانه‌­های چنداستوان‌ه­ای با خلل و فرج بیشتر و سطوح منحنی است و برای اقلیم سرد کبوترخانه­های مکعبی با سطوح صاف و بدون خلل فرج، مناسب­ترین می­باشد که این کبوترخانه­ها درصد زیادی از سطوح خود را در معرض تابش خورشید قرار می­دهند و اشعه­ی تابش خورشید با زاویه تقریباً مستقیم و 90 درجه بر سطوح برخورد می­ نماید.
 
واژه‌های کلیدی: جذب تابش، سایه، Radiance، Ecotect، کبوترخانه.
متن کامل [PDF 1525 kb]   (1167 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: معماری
دریافت: 1399/12/18 | پذیرش: 1400/6/31 | انتشار: 1400/6/31



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 40، شماره 174 - ( 6-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها