مدرس دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان ، mohsenafshary@yahoo.com
چکیده: (22421 مشاهده)
«روش زندگی و مقیاسهای آن» بهعنوان یک مؤلفه فرهنگی بارز و تأثیرگذار در شکلدهی مسکن و محیط مسکونی میباشد. روش زندگی در مقیاسهای متفاوت فردی و جمعی، طی فرادادهای فرهنگی، نمود آشکار فرهنگ در زندگی انسان بهشمار میرود که قرارگاههای رفتاری را در محیط ساخته شده انتظام میبخشد. در مقیاسهای مختلف روش زندگی در مسکن تعاریف گوناگونی مطرح گردیده است، لیکن تحقیق حاضر، با هدف روشنگری اذهان طراحان از طریق یک روش تحقیق کیفی نظاممند، به تحلیل مقیاسهای روش زندگی در محیطهای انسان ساخت بومی پرداخته است. نمونههای مورد مطالعه از گروه یکپارچه فرهنگی ایل قشقایی بهصورت نظری و هدفمند انتخاب شدهاند. بر خلاف مطالعات و تحقیقاتاندیشمندان علوم اجتماعی که از مفهوم «سبک زندگی» برای تمایز بخشی به سبکهای زندگی طبقات و تبیین معیارهای منزلت اجتماعی در یک جامعه استفاده میکنند، این تحقیق به تحلیل رفتاری-محیطی «مقیاسهای روش زندگی» در مسکن خانواده پرداخته است. در این مطالعات، از روشهایی همچون عکسبرداری، برداشت واحدهای مسکونی و دیاگرام قرارگاههای رفتاری سکونت، مصاحبه و پرسشنامه به جهت کشف ترجیحات و معانی سکونت در چهار سطح و مدل ابزار-غایت بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مقیاسهای روش زندگی با تکیه بر معانی ذهنی انسانی، اساس شکلگیری قرارگاههای رفتاری و متعاقباً انتظام فضایی محیط مسکونی شکل گرفتهاند. یافتههای این تحقیق بر این مسئله تأکید دارد که محیطهای انسان ساخت بهخصوص محیطهای مسکونی محصول نظامهای فرهنگی انسان هستند.