TY - JOUR JF - JHRE JO - JHRE VL - 38 IS - 167 PY - 2019 Y1 - 2019/12/01 TI - Assessment of Physical-Environmental Characteristics and Temporary Housing Policies in Iran from the Perspective of healing and Adaptation to the Consequences of disaster Trauma TT - بررسی ویژگی‌های کالبدی- محیطی و سیاست‌های تأمین مسکن موقت در ایران از منظر التیام و انطباق با پیامدهای ضربه روانی سانحه N2 - به‌دنبال سوانح، بخش زیادی از جامعه دچار تروما (ضربه روانی) می‌شوند. در شرایط پساسانحه، احتمال نابودی ساختارهای فردی-اجتماعی بازمانده و پیچیده‌تر شدن مشکلات به‌واسطه رویکرد، سیاست­‌ها و مداخلات مرتبط با تأمین مسکن موقت، زیاد است. تحقیق حاضر بر مبنای تحلیل و رتبه­‌بندی ویژگی­‌های مورد انتظار از مسکن و سرپناه موقت، در چارچوب رویکرد علمی مراقبت آگاهانه از ضربه روانی سانحه و با رویکرد کاهش استرس‌­های محیطی، به‎عنوان نقطه شروعی برای بازتوانی روحی- روانی، در ایران انجام شده است. ماهیت پژوهش پس­رویدادی و از روش­های تحقیق تحلیل محتوا، دلفی و تحلیل سلسله‌مراتبی گروهی استفاده شده است. به‌دلیل فقدان غنای نظری از شاخص­های مؤثر بر التیام و تطبیق­پذیری روانی در مسکن موقت در ایران، در کنار مطالعات پیشینه­ای، مصاحبه عمیق با متخصصین و صاحب­نظران این زمینه انجام و کدهای و زیرکدهای مرتبط استخراج شدند. سپس به‎منظور تدوین چارچوب نظری، در دور دوم دلفی از بین شاخص­های استخراج شده، معیارهای مؤثر انتخاب و ساختار سلسله‎مراتبی تحقیق شامل پنج معیار (بهبوددهندگی، قابلیت محیطی، کنترل، انسجام و محرک‎ها) و 26 زیرمعیار و دو گزینه رایج مسکن موقت در ایران (تدریجی و پیش‏ساخته) شکل گرفت. در دور سوم، تحلیل سلسله‏مراتبی گروهی با مشارکت متخصصین با سؤالاتی به‏شکل مقایسه زوجی با طیف پنج­تایی انجام شد. براساس یافته­های تحقیق به‎ترتیب نقش معیارهای بهبوددهندگی، حذف محرک‎ها، قابلیت محیطی، کنترل و انسجام در کاهش استرس­های محیطی مژثر می‎باشد. مهمترین زیرمعیارهای مؤثر بر التیام و تطبیق­پذیری روانی بازماندگان در مسکن موقت نیز امنیت، ابعاد و ویژگی­های کالبدی، حذف فاکتورهای خطر، قابلیت کنترل حریم در فضاها، انعطاف­پذیری فضا و طرح، ثبات و پایداری مسکن، محرک‎های کالبدی- محیطی، فاصله مناسب بین مساکن موقت، قابلیت مداخله در مسکن، کنترل بر فضا و سازماندهی فضایی به شکل پیش‌بینی­پذیر می‎باشند. براین اساس سیاست تأمین مسکن تدریجی در مرحله اسکان موقت، در چارچوب رویکرد علمی مورد نظر، به‏دلیل ویژگی­های ایمنی کالبدی- احساسی، انتخاب و کنترل، و تقویت همکاری و مشارکت، بر اطمینان مجدد، توانمندسازی، انسجام روانی و در نتیجه کاهش ضربه روانی بازماندگان، مؤثرتر از مسکن پیش‎ساخته ارزیابی شده است. SP - 145 EP - 160 AU - Zarghami, Esmaeil AU - Sharghi, Ali AU - Asadi, Saeedeh AD - PhD candidate, architecture and urban planning faculty, Shahid Rajaee Teacher Training University, Lavizan, Tehran, Iran. saeedehasadi1363@gmail.com KW - disaster trauma KW - temporary housing KW - environmental stress KW - prefabricated housing KW - progressive housing. UR - http://jhre.ir/article-1-1767-fa.html DO - DOI: 10.22034/38.167.145 ER -