:: دوره 34، شماره 151 - ( 9-1394 ) ::
جلد 34 شماره 151 صفحات 54-35 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی پیامدهای درجاسازی روستای عالیشاهی (نورآباد ممسنی) پس از زلزله 1389 فارس
سید امیرحسین گرکانی ، محمد علی وجدانی ، مهسا بشیری*
دانشگاه شهید بهشتی ، mahsa_bshr@yahoo.com
چکیده:   (6838 مشاهده)

در اغلب برنامه‌های بازسازی پس از سانحه، سیاست جابه‌جایی سکونتگاه به عنوان راه‌حلی مناسب در راستای کاهش خطر در مقابل سوانح قلمداد می‌شود. با این حال بررسی تجارب مختلف حاکی از آن است که پیامدهای جابه‌جایی به گونه‌ای بوده که عموماً بازماندگانی که جابه‌جا شده‌اند به دلایل مختلفی از جابه‌جایی رضایت نداشته و این امر در مواردی به خالی از سکنه شدن واحد‌های احداثی در روستای جدید و بازگشت به روستای قدیم منجر شده است. به منظور تبیین ضرورت بازنگری در اتخاذ سیاست جابه‌جایی سکونتگاه‌های روستایی در جریان بازسازی مسکن پس از سوانح، این پژوهش از طریق تجارب اجرایی نگارندگان در حین اجرا، مشاهدات میدانی و مصاحبه عمیق با روستاییان و با رویکردی کیفی و روش بررسی موردی به تحلیل پیامدهای سیاست درجاسازی روستای عالیشاهی در شهرستان نورآباد ممسنی استان فارس پس از زلزله سال 1389 می‌پردازد. درجاسازی روستای عالیشاهی نشان داد که در بسیاری از موارد، جابه-جایی روستاها پس از وقوع سانحه تنها گزینه پیش‌روی نمی‌باشد و در صورت حذف و یا کاهش موارد تهدید و آسیب-پذیری ساختگاه موجود، از منظر رضایت‌مندی و بهره‌گیری از سرمایه‌های موجود، سیاست درجاسازی هر چند با هزینه-های اولیه بالاتر، گزینه مناسب‌تری نسبت به جابه‌جایی و انتقال روستاییان است. در صورت درجاسازی سکونتگاه علاوه بر حفظ منابع معیشتی مردم، منظر روستا نیز تا حد امکان حفظ می‌شود. ضمن این که در فرآیند بازسازی باید همواره رفع مشکلات موجود در مسکن سنتی را درنظر داشته و به تناسب مسکن با اقلیم منطقه نیز توجه نمود. از سویی در این تجربه برخلاف تصور رایج که استفاده از مصالح بومی و تکیه بر دانش ضمنی روستاییان، منجر به کاهش سرعت بازسازی می‌شود، با حضور و مشارکت مردم در مراحل مختلف برپایی مسکن، این بازسازی در مقایسه با روستاهای مشابه، طبق برنامه زمانی از پیش تعیین شده انجام گردید.

واژه‌های کلیدی: بازسازی مسکن، جابه‌جایی، درجاسازی، روستای عالیشاهی، زلزله 1389 فارس
متن کامل [PDF 833 kb]   (2109 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1392/9/10 | پذیرش: 1393/4/11 | انتشار: 1394/9/8


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 34، شماره 151 - ( 9-1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها