|
منظر روستایی و جلوه های پرداخت محیط طبیعی
|
حسن تقوائی*  |
| دانشگاه شهید بهشتی ، h-taghvaei@sbu.ac.ir |
|
|
چکیده: (13019 مشاهده) |
روستاها نقش مهمی در صیانت از ارزشهای محیطی و فرهنگ اقوام و دانش بومی دارند. دراین میان قابلیتهای محیط طبیعی و به ویژه چگونگی پرداخت منظر روستایی با تکیه بر بعضی عناصر طبیعی بسیار با اهمیت است. براساس مطالعات، بررسی این موضوع میتواند مبین برخی جنبههای بوم شناسی منظر و نیز ارائه دهنده برخی ویژگیهای حفظ تعادل در بوم و چگونگی دوام عناصر طبیعی در شرایط خاص اقلیمی زمینههای کیفی زندگی باشد.
هدف این مقاله ارائه بخشی از نتایج پژوهشهای انجام شده در زمینه بررسی ماهیت و معرفی ویژگیهای منظر روستایی با تکیه بر جنبههای محیط طبیعی و شرایط خاص بومی از دیدگاه معماری منظراست. در این زمینه نیز مهمترین پرسشها در مورد چگونگی اسکان و پایداری محیطی، جلوههای بوم شناسی در ساختار منظر روستایی و ارزشهای محیط طبیعی است.
روش کار، مطالعه منابع و متون تخصصی معتبر در زمینه روستا و نیز بررسی های میدانی بعضی از سکونتگاههای خاص روستایی درایران و برخی کشورهای جهان بوده است. در این مورد با توجه به اهمیت بوم، شرایط جغرافیایی و باورهای اجتماعی در هویت منظر روستایی، چگونگی پرداخت بستر زمین و نقش عناصر محیط طبیعی روستا اهمیت داشته است. بنابراین به رویکرهای"نوطبیعت گرایانه"ای که ضمن کل نگری و درک مفاهیم پایداری، موجب مستند سازی، مطالعه های بنیادی و بازشناسی الگوهای بومی در پرداخت منظر روستایی شدهاند، نیز توجه شد. این توجه به ویژه در مورد ایران، به دلیل زمینههای زیست بومی منحصر به فرد و مصادیق ارزشمند سکونتگاه های پایدار در مناطق خاص جغرافیایی نظیر گرم و خشک تا کویری، بسیار با اهمیت است.
بدین ترتیب بررسی ها نشان دهنده جایگاه مهم دانش ضمنی محیطی و بوم گرایی مردم، در بهره مندی از قابلیت های طبیعی و ارزش های فرهنگی بهمنظور اسکان روستا و پرداخت منظر و فضاهای باز پیرامون بافت آن است. نتایج پژوهش نیز ارائه دهنده ویژگیهای منظر روستایی، برخی تعریف ها و دیدگاه های صاحبنظران از جنبه های توان محیط طبیعی و اسکان، فضای جغرافیایی روستا، اقتصاد و معیشت و جلوه های منظر فرهنگی است. بهعنوان نمونه موردی نیز با تکیه بر مصادیق سکونتگاه روستایی از جمله خرانق ، میمند و الکاس، بعضی ویژگی های منظر روستایی آنها از دیدگاه معماری منظر تبیین شده است که ارائه دهنده برخی آموزه های مهم نیز هست.
|
|
| واژه‌های کلیدی: روستا، منظر روستایی، دانش بومی، پایداری، منظر فرهنگی، معماری منظر، محیط طبیعی. |
|
|
متن کامل [PDF 983 kb]
(3265 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1391/12/22 | پذیرش: 1392/2/22 | انتشار: 1392/10/11
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
