یکی از عناصر کیفیتدهنده به فضاهای سکونتی در دورههای مختلف تزیینات بوده، که به اشکال متفاوتی تجلی یافته است. معماری در ادوار گوناگون محملی جهت حضور هنرهای گوناگونی مانند خوشنویسی، گچبری، آینه‌کاری، نقاشی و ... بوده است. این هنرها نقش مهمی در کیفیتدهی به فضای های مسکونی داشتهاند. بر این اساس است که امروزه آثار بسیاری از هنرمندان بنام کشور در بدنه بناهای تاریخی به یادگار مانده است. امروزه رویکردهای مختلف معماری و تزیینات باعث جدا شدن این هنرها شده و درنتیجه نقش هرکدام از آن‌ها در کیفیتدهی به فضا از یکدیگر تفکیک و کمرنگ گردیده است. در این رابطه سوالی که مطرح می‌شود این است که تزیینات در گذشته چه نقشی در کیفیتدهی به فضاهای سکونتی ایفا مینموده است؟ و پیرو این سوال، سوال دیگری مطرح است که آیا می‌توان رابطهای بین تزیینات و معماری جستجو کرد؟ پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی با بررسی جایگاه تزیینات در یک مصداق معماری گذشته تلاش دارد رابطه تزیینات و کیفیت فضای معماری را شناخته و معرفی نماید. این امر مهم با مطالعه میدانی و در نظر گرفتن خانه شفیعپور یزد به‌عنوان یک مصداق ارزشمند، به مطالعه نقش تزیینات به‌خصوص نقاشی در کیفیت فضاها و شیوه حضور این هنرها در فضاهای مختلف آن پرداخته و در ادامه با بررسی تزیینات موجود در فضاهای این خانه به دستهبندی انواع تزیینات به‌کار رفته در آن و توصیف هر کدام می‌پردازد. پژوهش حاضر یک نظام از شکل مواجه شدن با تزیینات جهت طراحی فضا را بیان کرده و جایگاه تزیینات در فضای معماری را تبیین میکند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که تزیینات در کیفیت فضای معماری نقش مهمی داشته که مهمترین نقش آن بالا بردن صفات کیفی فضاست. همچنین دارای مولفههای مهمی است که در مسیر فرایند طراحی معماری جهت خوانایی و هویتدهی به فضاها نقش اساسی دارند و طراحان باید به نوع تزیینات و میزان آن متناسب با فضا توجه نمایند. امید است نتایج حاصل از این مقاله مورد استفاده طراحان و هنرمندان قرار گیرد.
