|
تحلیلی بر عوامل تاثیرگذار بر شکلگیری مسکن در بافت قدیمی شهر خاش
|
ابوالفضل حیدری  ، جمشید داوطلب* ، کامران شهنوازی |
| دانشگاه زابل ، jdavtalab@uoz.ac.ir |
|
|
چکیده: (663 مشاهده) |
هدف: امروزه توجه به شکلگیری بافتهای قدیمی و مسکن بومی جهت بهرهگیری از معماری گذشته بسیار حائز اهمیت است. نگاهی به بافت شهری امروزی شهر خاش در استان سیستان و بلوچستان نشان میدهد که معماری آن بدون توجه به بستر شهری و تنها با الگوگرفتن ناقص از معماری کلانشهرها شکل گرفته است. این پژوهش با هدف بازشناسی الگوی مسکونی در بافت تاریخی شهر خاش و تحلیل تعامل میان عوامل تاریخی، فرهنگی، اقلیمی و متاثر از دانش بومی معماران یزدی انجام شده است.
روش پژوهش: روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی، از طریق مرور منابع کتابخانهای و مشاهدات میدانی با بررسی ۲۲ مسکن منتخب در بافت قدیمی شهر خاش میباشد. تحلیل اطلاعات در سه مقیاس کلان، میانی و خرد انجام گرفته است.
یافتهها: مطالعات گونههای مسکن منتخب در مقیاس کلان به بررسی موقعیت استقرار، راستای کشیدگی، نسبت توده و فضا، فرم کالبدی و تناسبات پرداخته، در مقیاس میانی به بررسی عمق فضا، سازه و فرم و منظر کالبدی خانهها و در مقیاس خرد نیز عناصر و جزییات معماری در این خانهها مورد بررسی قرار گرفته است.
نتیجهگیری: نتایج این تحقیق نشان داد که مقیاسهای سهگانه فوق در شکلگیری بافت قدیم شهر خاش موثر بوده و این عوامل تحت تاثیر دانش بومی معماران یزدی که به این منطقه مهاجرت کردهاند، شکل گرفته است. این مطالعه میتواند در مطالعات و بررسی بافتهای قدیمی مشابه در سایر شهرهای ایران نیز مورد استناد قرار گیرد و باعث تلفیق ارزشهای فرهنگی، دانش بومی، رعایت الزامات اقلیمی و زمینهساز تدوین رویکردهای نوین در مرمت و توسعه پایدار بافتهای قدیمی مشابه گردد. |
|
| واژههای کلیدی: الگوی مسکن، کالبد، بافت تاریخی، خاش. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1404/3/7 | پذیرش: 1404/5/5
|
|
|
|
|
|
