|
ارائه مدل ارزیابـی خطر سیل در استان همدان به‌منظور رده‌بندی آسیب‌پذیری و پیامدهای محتمل در مراکز جمعیتی
|
علی وجدانی نوذر*  ، سعید گیوه چی |
| گروه برنامه‌ریزی، مدیریت محیط زیست و HSE، دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، ali.vejdani@ut.ac.ir |
|
|
چکیده: (1753 مشاهده) |
امروزه مدیریت بحران، ارزیابی ریسک سوانح و تحلیل مؤلفه‌های آن (خطر و تهدید، آسیب‌پذیری و پیامد) به‌منظور تعریف اقدامات پیشگیری، کاهش آثار و حتی آمادگی جهت پاسخ بهنگام در مواجهه با انواع سوانح بیش از قبل موردتوجه است. در حال حاضر هرچند محققین و سازمان‌های بین‌المللی ذی‌ربط با‌توجه‌به پیچیدگی مدیریت ریسک، سعی در ارائه روش‌هایی برای ارزیابی ریسک، تحلیل آسیب‌پذیری و رده‌بندی پیامدهای مؤثر در یک سیستم در مواجهه با سوانح نموده‌اند، لیکن اکثر روش‌ها بر مبنای اهداف محققین و شاید به‌صورت سلیقه‌ای (بر حسب دقت و راحتی کار) انتخاب می‌گردد. بر این اساس، این تحقیق با نگاه تطبیقی به برخی از روش‌های موجود و انتخاب روشی مناسب، با هدف ارائه مدل ارزیابی خطر سیل در استان همدان به‌منظور رده‌بندی آسیب‌پذیری و پیامدهای محتمل در مراکز جمعیتی انجام گرفته است. لذا ابتدا با استفاده از روش کتابخانه‌ای و تجزیه‌وتحلیل یافته‌های مطالعات موجود و بررسی تطبیقی آن‌ها، روش مناسب برای استان همدان به‌صورت ترکیبی از روش توزیع گمبل، مدل K میانگین و خوشه‌بندی فازی پارامترهای تأثیرگذار، است. در این روش با پیاده‌سازی و ترکیب لایه‌های استاندارد پارامترهای تأثیرگذار ازطریق AHP فازی و لایه خطر سیل که ازطریق ماتریس استانداردشده نظرات کارشناسان در نرم‌افزار GIS به دست آمده، نقشه خطر سیل تهیه و سپس مراکز جمعیتی (شهرها) طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه با اجرای روش، رده‌بندی مراکز در معرض خطر استان همدان به ترتیب شهرهای همدان، ملایر، تویسرکان، نهاوند، اسدآباد، کبودرآهنگ، رزن، بهار، فامنین و قروه درگزین به دست آمد. لذا شهر همدان به‌عنوان مرکز استان همدان در پهنه ریسک نسبی زیاد تا خیلی زیاد قرار گرفته و با‌توجه‌به تراکم جمعیت بالا نسبت به سایر شهرهای استان، در اولویت برآورد دقیق ریسک، تحلیل آسیب‌پذیری و اقدامات کاهشی قرار دارد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ارزیابی خطر، آسیب‌پذیری، پیامد، سیلاب شهری، همدان. |
|
|
متن کامل [PDF 1616 kb]
(1119 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1401/2/28 | پذیرش: 1401/11/19 | انتشار: 1401/11/19
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
