|
بررسی ساختاری سرستون های چوبی روستای اشتبین براساس نمونههای موجود در «بونه غی»
|
محمد مدهوشیان نژاد*  ، شهریار شکرپور |
| دانشکده هنرهای صناعی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، mmadhoshiyan@yahoo.com |
|
|
چکیده: (3426 مشاهده) |
مصالح بوم‌آورد، یکی از شاخصههای معماری سنتی ایران بهشمار میرود که فراخور جغرافیای هر منطقه، از مصالح خاص همان اقلیم استفاده میشده است. روستای اوشتبین که در حاشیه رود ارس واقع شده است، نمونهی کاملی از این ویژگی معماری سنتی ایران را در خود جای داده است به‌طوری‌که چوب و سنگ اصلیترین مصالح بومی آن محسوب میشود. در برخی خانههای قدیمی اشتبین، سرستونهای چوبی وجود دارند، که بعضاً دارای کتیبه و تاریخ نیز هستند. علاوه بر کارکرد آنها، بهنظر دارای ویژگیهای هنری نیز بومی هستند. به‌نحوی‌که این سرستونها همراه با نقوش، کندهکاری نیز شدهاند. برخی از آنها درون فضاهایی با نام «بونهغی» و مابقی در فضاهای دیگر ابنیه قرار گرفتهاند. در حال حاضر، بونهغیها تنها سازهی چوبی روستا محسوب میشوند که بهکارگیری سرستون در آن ضروری و مرسوم بوده است. با توجه به این مسئله بهنظر میرسد که یک سنت بومی و محلی در ساخت و تزیین این سرستونها در روستای اشتبین وجود داشته است.
بر این مبنا سؤال تحقیق بدین‌صورت میباشد که، چه خصوصیتهای بومی محلی و منحصربه‌فرد برای سرستونهای چوبی روستای اشتبین قابل طرح است؟ بدین‌ترتیب، هدف از انجام این تحقیق، بررسی ساختاری ویژگیهای بصری بومی و شاخص سرستونها روستای اشتبین میباشد. روش تحقیق بهصورت مقایسه توصیفی و تحلیلی میباشد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که، تعداد 48 سرستون با پیمایشهای میدانی از ابنیههای تاریخی این روستا رؤیت گردید. علی‌رغم کثرت سرستونها و تنوع در محلهای مورد استفاده، شاهد استفاده از چوبهای بومی در ساخت آنها هستیم. همچنین، نقوش بر روی غالب آنها هندسی و بر پایه شکل دایره، با یک روش معین، کندهکاری گشته است. نیز یک الگوی برش خاص محیطی برای آنها قابل ترسیم است و نهایتاً بهنظر میرسد که سنت ساخت بونهغی با سرستونهای چوبی در دورههای تاریخی معین، در منطقه آذربایجان وجود داشته است اما با تفاوتهایی در تزئین و اجرا.
|
|
| واژه‌های کلیدی: روستای اوشتبین، بونهغی، سرستون چوبی، کندهکاری روی چوب. |
|
|
متن کامل [PDF 1492 kb]
(1131 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/6/16 | پذیرش: 1399/4/15 | انتشار: 1399/4/15
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
