|
استحکامبخشی لرزهای ابنیه خشتی روستایی (مطالعه موردی: روستای تاریخی اصفهک- طبس)
|
وحید ذات اکرم  ، علی زمانی فرد* |
| استادیار دانشگاه هنر، دانشکده حفاظت و مرمت، تهران ، Ali.zamanifard@gmail.com |
|
|
چکیده: (4514 مشاهده) |
پس از رخداد زلزله طبس در 25 شهریور 1357 بخش گستردهای از تخریبها مربوط به ساختمان‌های روستایی در اطراف این شهر (طبس) بود. با توجه به اقلیم گرم و خشک منطقه، روستاهای آسیب دیده عمدتاً دارای بافت خشتی و گلی بودند. اصفهک به‌عنوان نمونه‌ای از بافت خشتی روستایی موجود در منطقه طبس، در خلال زمینلرزه مذکور دچار آسیبها و ویرانیهای گوناگونی گردید. این بافت روستایی به‌عنوان نمونه ای جالب توجه از فن آوریها و سنتهای معماری اقلیمی ایران در رابطه با مسکن روستایی و بهره‌گیری مصالح بومآورد، در فهرست آثار ملی ایران به شماره 31336 ثبت شده است. در طی سالیان اخیر با گرایش مردمی برای حضور و سکونت مجدد، دارای پتانسیلهای بومگردی و گردشگری گردیده که در کنار ارزشهای کالبدی و فرهنگی- اجتماعی آن و با نظر به آسیبهای گذشته و تهدیدهای آتی مرتبط با زلزله، حفاظت و احیای آن ضرورت مییابد. لذا این پژوهش پس از بررسی مهمترین نقاط ضعف سازهای بناهای خشتی آسیب دیده بر اثر زلزله، به چگونگی استحکام بخشی لرزهای ابنیه خشتی روستای اصفهک پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از گونه کتابخانه ای و میدانی است. با مطالعه تجارب و پژوهشهای مشابه پیشین و در نظر گرفتن ابعاد مختلف مسئله طی بازدیدهای میدانی مکرر، در رابطه با استحکامبخشی ابنیه خشتی مورد بحث سه طرح الف، ب و ج پیشنهاد گردید. طرحها از نظر اصول نظری مرمت میراث معماری و اعتبارسنجی عملکرد لرزهای با مدلسازی در نرمافزار ANSYS مورد سنجش و مقایسه قرار گرفته و در نهایت طرح ب (کاربست المانهای چوبی و طنابهای بافته شده از الیاف درخت خرما)، به‌دلیل داشتن بیشترین مطابقت با سیاستها و راهبردهای مداخله به‌عنوان الگوی بهینه استحکامبخشی لرزهای ساختمان‌های خشتی روستای اصفهک پیشنهاد گردید. در واقع طرح مذکور در خلال اعتبارسنجی لرزه ای عملکرد مناسبی از خود نشان داده و مطابقت بیشتری با مبانی نظری مرمت دارد. همچنین اقتصادی بودن و سهولت اجرا به‌عنوان دو معیار مهم که زمینه جلب مشارکت مردم محلی را فراهم میکند، مورد توجه قرار گرفتهاند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ابنیه خشتی، روستای اصفهک، زلزله، مرمت، استحکام بخشی لرزه ای. |
|
|
متن کامل [PDF 958 kb]
(2736 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1397/1/18 | پذیرش: 1398/6/10 | انتشار: 1398/6/10
|
|
|
|
|
|
